کیوان جامهبزرگ عضو هیئت مدیره سازمان نصر تهران میگوید این روزها دیگر چیزی به نام اینترنت نداریم و با تداوم این وضعیت هم اقتصاد دیجیتال را از دست میدهیم و هم از صنعت روز دنیا عقب میمانیم.
کیوان جامهبزرگ، عضو هیئت مدیره سازمان نظام صنفی رایانهای استان تهران، در گفتگو با روابط عمومی این سازمان به تشریح وضعیت فعلی اینترنت کشور پرداخته و درباره تبعاتی مانند نابودی اقتصاد دیجیتال و آسیب به سایر صنایع کشور، که درنتیجه تداوم وضعیت اختلال در اینترنت رخ خواهد داد، هشدار داد. جامهبزرگ معتقد است در شرایط کنونی اینترنت به معنای دقیق آن در کشور وجود ندارد و تصریح کرد: چیزی که وجود دارد یک شبکه دست و پا شکسته و ناپایدار است که مسئولان هم به صراحت گفتند هیچ حسابی روی تداوم فعالیت پلتفرمهای بینالمللی آن باز نکنید.
او در ادامه به تشریح شبکهای که امروزه به نام اینترنت با آن سر و کار داریم پرداخته و گفت: «در یک نگاه حداقلی شبکههای اجتماعی بینالمللی، امروزه درگاه تعامل با بسیاری از منابع علمی، آموزشی، سرگرمی، خبری و... است. واقعیتی که هیچگاه در یک پلتفرم بسته داخلی محقق نمیشود. روزانه میلیونها عنوان محتوای تخصصی در شبکههای اجتماعی و فضای مجازی منتشر میشوند و متخصصان دنیا از همین طریق با یکدیگر شبکهسازی میکنند و از یکدیگر میآموزند.»
به اعتقاد این عضو سازمان نصر تهران نتیجه در پیش گرفتن چنین سیاستی در خصوص اینترنت این است که در آینده، اقتصاد دیجیتال هم نخواهیم داشت و پیرو آن سایر صنایع کشور نیز در این شکاف دیجیتالی سالها عقب میافتند، چراکه اساساً فرصت تعامل با دنیا از دست رفته و جهان کاربران ایران محدود به داخل کشور میشود. جامهبزرگ در این زمینه اظهار کرد: مگر میشود به دانشگاهها و مدارس کسبوکار، انجمنهای تخصصی علمی، نشریات معتبر بینالمللی، افراد شاخص و تأثیرگذار بر صنایع گفت بیایید در پلتفرمهای داخلی ما فعالیت کنید؟ مگر میتوان به شرکای بینالمللی گفت در پیامرسانهای ایرانی فعالیت کنید؟
او با اشاره به این عواقب منفی از دسترس خارج کردن اینترنت بینالمللی، چنین اقدامی را ناشی از عدم پذیرش این مسائل از سوی متولیان در حوزه فیلترینگ خوانده و گفت: «بسیاری از ارتباطات روزانه کسبوکارها با شرکای تجاری بینالمللی بر بستر همین شبکههای اجتماعی و پیامرسانها صورت میگیرد. اینها بدیهیاتی است که از جانب متولیان امر فیلترینگ و صیانتگران انکار میشود.»
هرچند مقامات معمولاً در پاسخ به این که ایجاد اختلال و محدودیت در اینترنت کشور مردم را با مشکلات مختلفی مواجه میکنند، آدرس شبکه ملی اطلاعات را میدهند و میگویند این شبکه در وضعیت پایدار دردسترس مردم است، اما این عضو هیئت مدیره نصر تهران وجود این شبکه بدون دردسترس بودن اینترنت بینالمللی پایدار را بی فایده میداند: این شبکه بدون وجود اینترنت پایدار و دسترسی آزاد مردم و کسبوکارها به آن عقیم و بیفایده خواهد بود. چه اینکه سیاستهای تحدیدی حاکمیت، آن را در نگاه شهروندان به نهادی مذموم بدل میکند.
البته آسیبهای ناشی از وضعیت فعلی اینترنت به همین موارد محدود نخواهد بود و به اعتقاد کیوان جامهبزرگ فاجعهای بزرگتر در سطحی کلان را در پی خواهد داشت. او در این زمینه به فهم ناصحیح مسئولان از اقتصاد دیجیتال اشاره کرده و در توضیح نتیجه این برداشت نادرست اظهار داشت: به نظر میرسد، از آنجا که فهم برخی از مسئولان از اقتصاد دیجیتال صرفاً محدود به شرکتهای اینترنتی و خدمات عمومی است، تصور میکنند با داخلی کردن آنها مردم مجبور به استفاده از آن شده و نهایتاً این فضا را کنترل میکنند. ولی واقعیت این است که اقتصاد دیجیتال فراتر از کسب و کارهای اینترنتی است و ظرفیت نقشآفرینی بهعنوان پیشران توسعه سایر بخشهای اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی کشور را دارا است.
او در ادامه به تشریح کارکردهای فناوری دیجیتالی پرداخته و عدم دسترسی به آنها را عامل عقب ماندن از صنایع جهان خواند و گفت: «پایههای اصلی انقلاب صنعتی چهارم، فناوریهای دیجیتالی همچون رایانش ابری، هوش مصنوعی و اینترنت اشیا است. بدون اینها در بهترین حالت اساساً ما یک نسل از صنایع دنیا عقب خواهیم ماند. چون تحول در سایر صنایع نیازمند توسعه فناوریهای پیشگفته است که همگی بر بستر تعاملات بینالمللی و اقتصاد مقیاسپذیر فراسرزمینی رشد میکنند و موضوعیت مییابند.»
به گفته او، فارغ از موضوع انقلاب چهارم صنعتی، عقبماندگی صنایع کشور و بهرهوری پایین آن نیز جز با نفوذ این فناوریها در ذات صنعت غیر قابل جبران است. عضو سازمان نصر تهران با ذکر این نکات، نتیجه تداوم پیدا کردن وضعیت فعلی را چنین توضیح داد:با تداوم وضع موجود، نهتنها کسب سهم ۱۰ درصدی اقتصاد دیجیتال از کل اقتصاد کشور یک رویای مرده است، بلکه اقتصاد دیجیتالی شده که میتواند تا ۳۰ درصد اقتصاد کشور را متحول کند نیز دست نیافتنی میشود.
با وجود تمام اهمیت حوزه فناوری جامهبزرگ علت بروز این مشکلات را چنین توضیح داد: «ازآنجاکه بسیاری از تصمیمگیران نهادهای ذیصلاح دغدغه پایداری و رشد کسبوکارهای خصوصی و حتی دولتی را نداشتهاند، اصولاً تصوری از اهمیت این مسائل هم ندارند.»
این فعال حوزه فناوری با تأکید بر اینکه در سازمان نظام صنفی رایانهای استان تهران طرح دیدگاهها، نقد و پیشنهاد سیاستها و همچنین پیگیری تحقق خواستههای بخش خصوصی را وظیفه خود میدانیم، بیان کرد: «شبکه ملی اطلاعات یک لازم غیرکافی است که در نبود دسترسی آزاد به اینترنت و پلتفرمهای بینالمللی به یک امر زائد غیرکاربردی تبدیل میشود. توسعه آن به بهانه حرکت در مسیر استقلال یا تحقق اقتصاد دیجیتال، نیز یک فریب بزرگ و اشتباه تاریخی در کشور خواهد بود.»
درخواست ۱۲۰۰ فعال و ۱۳ تشکل صنفی از رئیسی
نامهای با امضای بیش از ۱۲۰۰ نفر از مدیران کسبوکارهای حوزه فناوری اطلاعات به رئیس جمهوری ارسال شده و از این مقام سیاسی کشور خواسته شده تا محدودیتهای اینترنت متوقف شود. در این نامه همچنین خواسته شده تا فعالان بازداشت شده صنعت آیتی نیز آزاد شوند.
از زمان شروع اختلالات اینترنتی در کشور، انجمنها و نهادها و تشکلهای مختلفی خواستار رفع این اختلالها شدهاند. در تازهترین این اقدامات نصر تهران گزارش داده، نامهای با امضای ۱۲۰۰ فعال صنف آیتی نوشته شده است. امضاکنندگان این نامه متشکل از ۱۳ انجمن و مجمع صنفی فعال هستند:
سازمان نظام صنفی رایانهای تهران
سندیکای صنعت مخابرات ایران
اتحادیه صادرکنندگان خدمات مهندسی، مشاوران و پیمانکاران صنعت مخابرات ایران (مپتا)
انجمن شرکتهای نرمافزاری (آشنا)
کمیسیون اقتصاد نوآوری و تحول دیجیتال اتاق بازرگانی، صنایع، معادن و کشاورزی تهران
انجمن تجارت الکترونیک اتاق تهران
سندیکای شرکتهای شناسایی و مکانیابی
انجمن تولیدکنندگان نرمافزار تلفن همراه ایران
انجمن تولیدکنندگان و صادرکنندگان محصولات بیوتکنولوژی پزشکی ایران
انجمن مدیریت فناوری ایران
انجمن موسسات و آموزشگاههای فرهنگی هنری استان تهران
انجمن فین تک
مجمع تشکلهای دانش بنیان اتاق بازرگانی، صنایع، معادن و کشاورزی ایران
براساس گزارش سایت دیجیاتو، امضاکنندگان این نامه از ریاست جمهوری خواستهاند تا از اختیارات قانونی خود استفاده کرده و از ایجاد محدودیت در دسترسی به اینترنت جلوگیری کند. آنها به وعده ابراهیم رئیسی در زمان انتخابات اشاره کردند و تاکید داشتند که «دسترسی به اینترنت بدون محدودیت» از شعارهای و وعدههای او بوده است. در این نامه اعلام شده که دسترسی به اینترنت برای پنجاه میلیون از مردم ایران مترادف با دسترسی به شبکههای اجتماعی و پیامرسانها است و معیشت میلیونها فرد به این ابزارها گره خورده: «طبیعی است که هرگونه فیلترینگ یا ایجاد اختلال و محدودیت در این دسترسی منجر به نارضایتی آحاد شهروندان شده و نارضایتیهای جدی ایجاد کند.»
نویسندگان این نامه به تاثیر مثبت صنعت آیتی روی رشد اقتصاد کشور نیز تاکید کردند و گفتند که در سالیان گذشته هزاران شرکت کوچک و بزرگ دانش بنیان به وجود آمده که دهها هزار نفر در آنها مشغول به کار هستند و حالا با وجود این اختلالات اینترنتی، صنعت آنها با مشکل مواجه شده است. در این نامه آمده است که «اقتصاد دیجیتال بدون وجود زیرساخت اینترنت امن و پایدار و به صرفه معنا ندارد.»
در بخشی از نامه به این مساله اشاره شده که ادامه شرایط حال حاضر به اعتماد کاربران نیز لطمه میزند، موضوعی که از دیدگاه امضاکنندگان نامه، سرمایه شرکتهای دانش بنیان حساب میشود و همین اعتماد مردم باعث شده که کارکنان این شرکتها امید به ادامه کار داشته باشند: «اما ادامه این وضعیت هم اعتماد کاربران را لطمه میزند و هم امید کارکنان را از بین میبرد.»
در بخش پایانی این نامه تاکید شده که خواسته این هزار تن خواستهای خیرخواهانه و وطن دوستانه است؛ آنها رفع محدودیت پیام رسانها و شبکههای اجتماعی پرطرفدار و همچنین آزادی افرادی که صرفا به دلیل فعالیت در این صنعت بازداشت شدهاند را خواستار شده و اعلام کردند این موارد اولین گام برای بازسازی اعتماد از دست رفته کاربران است.
پیش از این رییس نصر کشور نیز از رییس جمهوری طی یک نامه خواسته بود تا به محدودیتهای اینترنتی رسیدگی کند و آن را پایان ببخشد. همچنین فعالین رسانهای نیز در مهر ماه گذشته بیانیهای منتشر کردند و در آن خواستار رفع محدودیتهای اینترنت و آزادی سازی بازداشت شدگان فعالین حوزه آیتی شدند. پیشتر نصر تهران و انجمن کسب و کارهای الکترونیک و انجمن کسب و کارهای مجازی و... نیز در نامههای جداگانه نسبت به محدودیتهای اعمال شده در اینترنت واکنش نشان دادند و خواستار برطرف شدن آنها بودند.